دوستی

.اوایل این هفته دوستی قدیمی و 15 ساله مرا به عروسیش دعوت کرد. با اینکه دوستی قدیمی است ولی ما همدیگر را زیاد نمی بینیم چون او امریکا زندگی می کند. - ولی اگر ایران هم بود احتمالا وضع فرقی نداشت. فقط هردوسال یکبار که بر می گردد یک ظهر ، یا بعداز ظهر یا شام را با هم می گذرانیم . 3-4 ساعت در هر دو سال. خیلی کمست .نه ؟
آیا ما واقعا با هم دوستیم یا چون اسم دیگری سراغ نداشتیم آنرا " دوستی " نامیدیم؟
آن اوایل که او رفت امریکا برایش نامه های بلند قشنگی می نوشتم. او هم اگرفرصت می کرد جواب نامه ام را می داد. ولی بعد بتدریج فاصله و زمان و مکان ما را دور کرد . او درس می خواند ، کار می کرد و زندگی خودش و خواهرش را می چرخاند . دیگر سخت بود اگر بخواهد بنشیند و نامه نگاری هم بکند. نمی شد بر او خرده گرفت.
ماجرا مال 10-12 سال پیش است. وقتی هم که در 6-7 سال اخیر اینترنت فراگیر شد دیگر آن فاصله کار خودش را کرده بود و بین ما دره ای باز شده بود که با هیچ چیز قابل پر کردن نبود و نیست.
بهرحا ل من رفتم عروسی کذایی ! کادو هم دادم و او دو شب بعد با همسر جدید رفتند امریکا تا کی برگردد و دوباره همدیگر را ببینیم؟
واقیتی انکار ناپذیر وجود دارد و آنهم اینکه آدمها باید " دوست " داشته باشند. اما چه دوستی ؟ طبق نصیحتهای آدمهای بزرگ ، دوستی که از خودت بهتر باشد ، چیزی به تو یاد دهد ، با ادب باشد ، دست و صورتش را بشورد و در حد امکان وضع مالی خوبی داشته باشد . خدا را چه دیدی شاید روزی بدرت خورد. !!!
در ضمن هیچ چیز ، هیچ رازی را به دوستت نگو ، شاید روزی رابطه تان بهم خورد و ورق برگشت.
یکی نیست به من بگوید اگر قرارست روابط بهم بخورد پس چه "دوستی" ای ؟ اصلا اسمش دوستی است ؟
چند تا آدم می شناسید که دوستان واقعا خوبی داشته باشند. یا واقعا دوست خوبی برای دیگران باشند؟ یتوانند خودشان را "دوست " بنامند ؟
اما آدمها اشتباها با هر که آشنایی پیدا می کنند اسم " دوست " رویش می گذارند. و چند ماه که رابطه فراتر رفت می شود " دوستم" یا " دوست صمیمی من "
دخترها که ذاتا زودتر دوست می شوند و زودتر هم دوستی را بهم می زنند. به گمان میان پسرها دوستی قدیمی تر و پایدار تر راحت تر پیدا میشود ، شاید چون زنها ذاتا حسودند( بجز عده ای معدود از آنها ) ، مردها هم حسود هستند ولی نه به آن شدت ، در ضمن نوع و خمیر مایه حسادتشان فرق می کند و این مانع برقراری رابطه صمیمی بینشان نمی شود. ولی زنها چرا ! اکثر اوقات بعد از مدتی بر سر موضوعاتی کوچک که به مرور زمان رویهم جمع شده اند آن رشته گسسته میشود.
بهرحال آنچه مسلم است دوستی با هیچ قیاس و میزانی قابل انداز گیری نیست. خودش را باید نشان دهد. جالب اینکه گاهی آدمها کسی را دوست خودشان نمی دانند ،یعنی علی الاطلاق دوست خطابش نمی کنند و بیشتر روی آشنایی با او حساب می کنند. اما آن شخص در مواردی چنان کمک یا همدلی نشان می دهد که صد تا از آن " دوست صمیمی من" ها نشان نمی دهند..
نوشتم " همدلی " به نظرم این هم یکی از آن جنبه های ندیده گرفته شده در دوستی است. گاهی از دوستت هیچ نمی خواهی ، توقعی نداری بجز اینکه کنارت باشد ، در سکوت به تو نگاه کند یا فقط به حرفت گوش دهد بدون اینکه وسط حرفت بپرد یا نظر دهد یا مسخره بازی در آورد. فقط می خواهی آنجا باشد.
آدمها همیشه از دیگران توقع دارند " دوست خوبی" برایشان باشند. همزبان آنها باشند ، کمکشان کنند ولی هیچ وقت به جاده دوستی به عنوان دو طرفه نگاه نمی کنند. همیشه باید این جاده یک طرفه و از سوی مقابل باشد.
آیا شما تا بحال دوستان واقعی دیده اید ؟ نه برای خودتان ! دیده اید دو نفر با هم واقعا دوست باشند ؟
من دیده ام ولی خیلی کم. واقعا کم.
اما در مورد خود من ، راستش ، من هم هیچ وقت دوست واقعی کسی نبوده ام. شاید چون خواسته ام دوست خوبی باشم و دگران جاده را یکطرفه فرض کردند. شاید کسی دوست خوب نخواسته است. شاید هم کم کاری من بوده باشد.
شاید هم......
هزار شاید و اما....
هزار بود و نبود....

امید از حق نباید بریدن

-->

" امید از حق نباید بریدن ، امید سر راه ایمنی ست. اگر در راه نمی روی ، باری سر راه را نگه دار. مگو کژی ها کردم. تو راستی را پیش گیر ، هیچ کژی نماند. !

امید را زنهار مبر "

مولوی – فیه ما فیه

امید داستانی طولانی دارد. داستانی که از صبح روز ازل آغاز میشود. با گریه آدم رانده شده به امید چه؟ به امید بخشایش . به امید بازگشت!

در قران داستان امید با ذکریا نمود می یابد. مردی میانسال و تقریبا مطمئن ،که از او و همسر میانسالش فرزندی پدید نمی آید و بازهم امیدوار به درگاه خدا :

" پروردگارا من خودم را از درگاه تو محروم و ناامید نمی دانم. پس فرزندی به من عطا کن"

و شاید به پاس همین امید فرزندی به او عطا شد که در کودکی حکم نبوت گرفت و " سلام بر او روزی که متولد شد و روزی که می میرد و روزی که برانگیخته میشود"

جالب اینکه قرآن هربار در اشاره به امید از لفظی متفاوت استفاده کرده است:

" لا یائس من روح الله الا القوم الکافرون" از کلمه ای متضاد امید : یاس

"یا عبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لا تقنطوا من رحمته الله : از کلمه امید داشتن.

" ادعوه خوفا و طمعا " او را از روی بیم و امید بخوانید : طمع.

امید و طمع یکی هستند؟ طبق معیارهای امروز زبان فارسی نه ! ولی اگر نه ، پس چرا خواجه شیراز می گوید: "اکنون از من طمع صبر و دل و هوش مدار ؟"

پس طمع هم نوعی امیدست. طمعی که در آن چشمداشت نباشد.

اما امید معمولا به چیست ؟ فرقش با آرزو چیست ؟ امید چهارچوبی ندارد. برایش سقف تعیین نمی کنند ، در هیچ قیاس و میزانی و ترازویی نمی گنجد. بی شکل است و مبهم. درحالی که آرزو برعکس آنست. سقف و محدودیت دارد، گاهی کاملا نابود می شود و چیز دیگری ، آرزویی دیگر جایش را می گیرد. با تغییر سن تغییر می کند. زمان و مکان دارد. ممکن است گه گاه عوض شود و چیزی با ارزش تر یا حتی کم ارزش تر جایش را بگیرد.

امید مثل یک جاده مه آلودست. می دانی چیزی در آن انتهاست ولی نمی دانی چه شکلیست و همین تو را وا می دارد که در سرما و گرما ، زیر بارش باران و سرزنشها ، گمان ها و مخالفتها پیش بروی. چون چیزی آنجاست که تو را می خواند.

اما امید کجاست ؟ در چشمهایا دستها ، در تن صدا یا خنده ها ؟ "در ذهن یا در دل "؟ شاید همه جا و نه هیچ جایی معین. شاید اول در دل ولی بعد در ذهن و بعد مانند جریان خون در همه جای بدن. شاید به قول دوستی" همان شعله ای که گرمایش تورا گرم می کند" بی آنکه بسوزاندت.! خودش جاری و ساری است و ساطع شونده!

و فقط یک کلمه دیگر می ماند همراه با امید :" توکل "

آن هم نوعی از امیدست یا خود آن ؟ باید باشد . به نوعی خود آن. توکل یعنی از تمام خلق امید و طمع بریدن و فقط روبه یک نفر کردن. تمام ریشه های کوچک و هرز باور به دیگران را قطع کردن تا تنه درخت باور به او ببالد و رشد کند و سایه دهد و تمام ذهن و دل را اشغال کند. که در آن صورت می بینی کتابی که پر از کلمه توکل است خودش کتابیست سراسر امید و وعده های راست ،سراسر بشارت و هدایت. و بعد می بینی چه کتاب زیبایی که هیچ وقت زیباییش را به این چشم ندیده بودی.

"یافتن امید دشوار نیست ، کمیاب هست اما نایاب نیست ." اما یافتن امیدوار واقعی سخت است.درست مثل متوکل واقعی !

"مرا امید وصال تو زنده نگه می دارد وگرنه هردمم از هجر توست بیم هلاک "

حافظ

پی نوشت :

1- هیچ کس از رحمت خدا ناامید نمی شود مگر قوم کافران. یوسف 87

2- ای بندگانی که بر خود ظلم کردید از رحمت خدا ناامید مباشید. زمر 53

3- او را از روی بیم و امید بخوانید. اعراف 56

posted by Freshteh sadesghi فرشته صادقی

. مرثیه ای بر یک مرگ از پیش اعلام نشده

گابریل گارسیا مارکز کتابی دارد به نام " وقایع نگاری یک مرگ از پیش اعلام شده " داستان مرد جوانی که دو برادر بخاطر مسائل ناموسی خواهرشان به دنبال او هستند تا او را بکشند- مارکز تمام داستان را تعریف می کند و بعد از تمام ماجراها می گوید این ادعای ناموسی را نمی تواند باور کند حتی پس از سالها که از تمام داستان گذشته است- بهرحال نکته جالب داستان اینست که سانتیاگو ناصر ( شخصیت اصلی که کشته میشود) وقتی می میرد که همه می دانند او قرارست بمیرد ولی خودش نه و هرکاری که اهالی می کنند تا او را پیدا کنند و خبر مرگ قریب الوقوع را بهش برسانند نمی شود. ! قسمت دردناک ماجرا همین است. که همه بدانند و تو ندانی و کشته شوی. اما شاید اینطوری بهتر باشد که ندانیم کی می میریم یا چرا میمیریم؟ یا زمان آن کی است ؟ چون اگر می دانستیم یک عمر را به عزای آن یک لحظه حرام می کردیم ومی رفت .بعلاوه دیگر زندگی وقتی بدانی کی می میری معنی ندارد.
این روزها شاید به علت مرگ یک همکار بیشتر به مرگ فکر کردم. سالها پیش که ملت کمی از روز قیمت حساب می بردند و عشق بهشت و هراس از جهنم داشتند ، توی بعضی مغازه ها یک برگه فتوکپی دیده میشد که عنوانش بود : 40 پند از مولای متقیان . خب. من همیشه به آن نگاه می کردم و محض رضای خدا بیشتر از یکی هم یادم نمانده است.
علی (ع) می گوید : بزرگترین اسرار مرگ است.
توضیحش رویش است یعنی نپرسید ! اما واقعا نگاه ما و جهان بینی ما به مرگ چیست ؟ شاید بد نباشد خودمان را روانکاوی کنیم و ببینیم آیا ازش می ترسیم؟ بدمان میِ آید ؟ سعی می کنیم بهش فکر نکنیم و ندید بگیریمش ؟ آیا حاضریم هرلحظه که ملک مقرب آمد آنرا پس بدهیم به صاحبش ؟ من تازگیها دارم کمی خودم را به این حقیقت عادت می دهم که مرگ حق است و اگر نبود بد بود.
در داستان گالیور ؛ که فقط قسمتهای لی لی پوت و فلرتیشیای آن را دیده ایم و کاپیتان لینچ؛ گالیور بعد از ،شاید هم قبل از لی لی پوت،گذارش به سرزمینی می افتد که مرگ در آن راهی ندارد و آدمها همه پیر و درمانده آرزوی مرگ می کنند و مرگی درکار نیست.

من از این هستی چند روزه به تنگ آمده ام
وای بر خضر که زندانی عمر ابدست.

ما هیچ وقت به این جنبه که مرگ قسمتهای خوب و جالب و قشنگ هم دارد فکر نمی کنییم. من دارم روی همین ایدئولوژی کار می کنم که به آن به عنوان چیز بدی نگاه نکنم و خودم را برایش آماده کنم. هر زمان که آمد دیگر امرست که آمده است.
در مورد همکارم سعی کردم راجع به مرگش و عذاب وجدان که احتمالا پشت سرش غیبت کرده ام ( می گویم احتمالا، مطمئن نیستم . شاید هم به غیبت پشت سر او گوش داده ام)کنار بیایم و فقط از خدا برایش طلب مغفرت کنم.
( اینجوری نگاه نکنید زنی که غیبت نکند فقط فاطمه زهرا بودو بس! تازه من واقعا از آن آدمهایی هستم که خودسازی می کنم که غیبت نکنم.)
خوبست گاهی آدمها بمیرند تا ما هم بدانیم اصلا باقی نیستیم ولی کو گوش شنوا ؟ اول از همه خودم.

posted by Freshteh sadeghi فرشته صادقی